Kambiyo Senetleri Nelerdir?

Kavram ve Türleri

İçerdikleri hakkın türü açısından yapılan kıymetli evrak sınıflandırmasında, bir para alacağını temsil eden senetlerden poliçe, bono ve çek, kambiyo senetleri ola­rak anılır. Poliçenin uygulaması bono ve çeke oranla daha az olmasına rağmen, kanunumuzda ayrıntılı olarak poliçe düzenlenmiştir. Birçok konuda poliçe hü­kümleri, yapılan yollamalardan dolayı çek ve bonoya da uygulanır (TTK m.778, 818). Çek için TTK yanında Çek Kanunu’nda da önemli düzenlemeler vardır.

Kambiyo Senetlerinin Ortak Özellikleri

• Kambiyo senetleri, kıymetli evrak grubuna dâhil diğer senetler gibi sıkı şe­kil şartlarına tabidir (bkz. TTK m.680, 686/2, 687, 710/3).
• Kambiyo senetleri kanunen emre yazılı senetlerdir (TTK m.681, 778, 785/1). İstenirse başka türe çevrilebilirler (poliçe ve bono nama, çek ise nama veya
  hamiline dönüştürülebilir. Fakat TKHK m.6/A uyarınca taksitli satışlarda dü­zenlenecek senetlerin nama yazılı olması gerekir aksi takdirde geçersizdir).
• Kambiyo senetleri soyut (mücerret) kıymetli evrak grubuna girer (TTK m.671/1,b, 776/1,b, 780/1,b).
• İçerdiği hakkın türü açısından bir para alacağını içerirler (TTK m.671/1,b, 776/1,b, 780/1,b).
• Kambiyo senetlerinde imzaların istiklali ilkesi yürürlüktedir (TTK m.677).
• Kambiyo senetlerinde hak senetle birlikte doğar (yaratıcı kıymetli evrak).
• Kambiyo senetlerinde müteselsil borçluluk söz konusudur. Senette imzası bulunan herkes, kendisinden sonraki herkese karşı müteselsilen sorumlu­dur (TTK m.724).
• Kambiyo senetleri, emre veya hamiline yazılmış olmaları koşuluyla kamu güvenine dayanırlar. Dolayısıyla, kişisel defiler üçüncü kişilere karşı kural olarak öne sürülemez (TTK m.687, 825).
• Kambiyo senetlerindeki alacak, özel bir usul ile takip ve tahsil edilebilir (İİK m.167 vd.).