Hâkimin Çekinmesi Nedir?
Yargılamanın tarafsız hâkimlerce yapılmasını sağlayan diğer bir yol hâkimin çekinmesidir. Reddini gerektirecek nedenlerin bulunduğunu gören hâkimin bunu ileri sürmesine, çekinme denir. Çekinme, bir anlamda hâkimin kendi kendini reddetmesidir.
Hâkim, reddini haklı gösterecek bir neden bulunup bulunmadığını bizzat kendisi takdir etmelidir. Hâkim çekinme isteğini, red talebini incelemeye yetkili olan mercie yapmalıdır. Çünkü çekinme isteğini inceleme mercii, red talebini incelemeye yetkili mercidir (CMK m.27,30).
Hâkim, davaya bakamayacağı hâlleri ve yasaklılık hâllerini ileri sürerek çekindiğinde; merci, bir başka hâkimi veya mahkemeyi davaya bakmakla görevlendirir. Belirtelim ki merci bu hâlde sadece davaya bakmayı engelleyen ve yasaklılığı gerektiren sebeplerin varlığını kontrol eder; yerindelik denetimi yapmaz. Hâkim, tarafsızlığını şüpheye düşürecek sebepler ileri sürerek çekindiğinde, merci ileri sürülen sebeplerin hâkimin tarafsızlığını etkileyip etkilemediğine karar verir. Çekinmenin uygun bulunması hâlinde, davaya bakmakla bir başka hâkim veya mahkeme görevlendirilir (CMK m.30).