English
Russian
German
Kesin hesap ve mal varlığının teslimi
TÜRK MEDENİ YASASI MADDE 489.- Görevi sona eren vasi, yönetimle ilgili son raporu ve kesin hesabı vesayet makamına vermekle yükümlü olduğu gibi; mal varlığını vesayet altındaki kişiye, mirasçılarına veya yeni vasiye teslim edilmek üzere hazır bulundurmak zorundadır.
Rapor ve hesabın incelenmesi
MADDE 490.- Son rapor ve kesin hesap belli zamanlarda verilen rapor ve hesaplar gibi vesayet makamı tarafından incelenir ve onaylanır.
Vasinin görevine son verilmesi
MADDE 491.- Son rapor ve kesin hesap onaylandıktan ve malvarlığı vesayet altındaki kişiye, mirasçılarına veya yeni vasiye teslim edildikten sonra, vesayet makamı vasinin görevinin sona erdiğine karar verir.
Vesayet makamı, son rapor ve kesin hesabın onaylanması veya reddi konusundaki kararı ile birlikte kesin hesabı vesayet altındaki kişiye, mirasçılarına veya yeni vasiye, tazminat davası açma hakları bulunduğunu da belirtmek suretiyle tebliğ eder. Bu tebliğde vasinin görevine son verildiği de belirtilir.
Sorumluluk davasında zamanaşımı
Olağan zamanaşımı
MADDE 492.- Sorumlu vasi veya kayyıma karşı açılacak tazminat davası kesin hesabın tebliğ edildiği tarihten başlayarak bir yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.
Tazmin ettirilemeyen zararlar için Devlete karşı açılacak tazminat davasının zamanaşımı süresi, zararın vasi, kayyım ve yasal danışmana tazmin ettirilemeyeceğinin anlaşılmasından başlayarak bir yıldır.
Vesayet dairelerinde görevli olanların sebebiyet verdikleri zararlardan dolayı Devlete karşı açılacak davaların zamanaşımı genel hükümlere tabidir.
Devletin rücu davası, rücu hakkının doğumunun üzerinden bir yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.
Olağanüstü zamanaşımı
MADDE 493.- Olağan zamanaşımı süresi işlemeye başlamadan önce zarar gören tarafından bilinmesi veya anlaşılması olanağı bulamayan bir hesap yanlışlığına veya bir sorumluluk sebebine dayanan tazminat davası, hesap yanlışlığının veya sorumluluk sebebinin öğrenilmesinden başlayarak bir yıl içinde açılabilir.
Vesayetten doğan tazminat davaları, her halde kesin hesabın tebliğinin üzerinden on yıl geçmekle zamanaşımına uğrar.
Vesayet altındaki kişinin alacağı
MADDE 494.- Vesayet altındaki kişinin vasi veya Devlete karşı alacakları imtiyazlı alacaktır.
Açıklama
Yürürlükten kaldırılan 743 sayılı Medeni Yasanın 433. maddesi ile başlayan bölümün başlığı "Vesayetin hitamı üzerine terettüp eden hükümler" idi. 4721 sayılı yeni kabul edilen Türk Medeni Yasasında bu kısım "Vesayetin sona ermesinin sonuçlan" olarak değiştirilmiştir. Ve 489. madde ile başlayan bölümde sona ermenin sonuçlarına ait kurallar öngörülmüştür. Bu kurallar genel olarak eski yasadaki kuralların daha anlaşılır sade bir dil ile tekrarlanmasından ibarettir.
Yasaya göre, görevi sona eren vasi;
Son rapor ve kesin hesap vesayet makamı Sulh Hukuk Mahkemesince incelenecek, onaylanacak, mal varlığı da, vesayet altındaki kişiye, bu kişi ölmüşse mirasçılarına, yahut yeni vasi atanmışsa ona teslim edilecektir. Bu durum tamamlandıktan sonra vasinin görevinin sona erdiği karan verilecektir. Vasinin son raporu, kesin hesap bilançosunun onaylanma veya reddi kararı birlikte
tebliğ olunacaktır. Tebligata ayrıca tazminat davası açma haklarının bulunduğu bildirimi de eklenecektir. Bundan başka bu bildirimde vasinin görevine son verildiği de gösterilecektir.
Sorumlu vasi veya kayyım hakkında açılacak tazminat davaları kesin hesabın tebliği gününden itibaren (1) yıl içinde açılmalıdır. Keza, tazmin ettirile-meyen zararlar için Devlete açılacak tazminat davası da, zarann vasi, kayyım ve yasal danışmana tazmin ettirilemeyeceğinin anlaşıldığı günden itibaren (1) yıl içinde açılmalıdır.
Devletin rücu davası ise yine rücu hakkının doğduğu günden itibarın (1) yıl içinde açılmalıdır. Bu sürenin geçmesi ile davalar zamanaşımına uğrayacaktır.
Vesayet dairelerindeki görevliler hakkındaki davalarda da genel hükümlere ait zamanaşımı işleyecektir.
Vesayetten doğan tazminat davaları her halde, kesin hesabın tebliğ gününden 10 yıl geçmekle zamanaşımına uğrayacaktır. Vasi yahut Devlete karşı alacaklar vesayet altındaki kişinin imtiyazlı alacaklarıdır.
Vasinin görevi sona erdiğinde;
Kendisine vasi tayin edilen kişinin gerek vasiden gerekse, Devletten alacakları yani vasiye ve Devlete karşı alacakları imtiyazı alacaklardır.
Vasi veya devlete karşı açılacak tazminat davaları dava değerine göre, Sulh Hukuk veya Asliye Hukuk mahkemelerinde görülecektir.
5.910 YTL veya daha az değerli davalar Sulh Hukuk, 5.910 YTL'den fazla değerli davalar Asliye Hukuk Mahkemesinde görülecektir.
Ancak bu değer 2007 yılı için geçerlidir. 2008 ve devam edecek sonraki yıllarda uygulanacak parasal değer, 26.9.2004 günlü 5236 sayılı Yasanın 19'uncu maddesiyle eklenen Ek Madde 4'de göre her takvim yılı başından geçerli olmak üzere, önceki yılda uygulanan parasal sınırların, o yıl için 213 sayılı Vergi Usul Yasasının mükerrer 298'inci maddesi uyarınca Maliye Bakanlığınca her yıl tespit ve ilân edilen yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle uygulanacaktır. Ek madde 4'te bu şekilde belirlenen sınırların on milyon lirayı (on YTL.) aşmayan kısımlarının dikkate alınmayacağı ve bu uygulama nedeniyle mahkemelerce görevsizlik kararı verilemeyeceği hususları da düzenlenmiştir.
Bu tür davalarda, yetkili mahkeme, vasinin, vesayet altındaki kişinin yerleşim yeri mahkemesidir. Devlet tarafından açılacak rücu davasında ise, davalıların yerleşim yeri mahkemesi yetkili olacaktır. Burada genel kurallar göz önünde tutulacaktır.
