Tapu İptali ve Terkin Davası

İŞLEM YAPILIP SONUCU DAİRESİNDE HÜKÜM TESİS EDİLDİĞİNE GÖRE YERİNDE OLMAYAN TEMYİZ İTİRAZLARININ REDDİ GEREĞİ - HÜKMÜN ONANMASI

T.C YARGITAY
8.Hukuk Dairesi
Esas: 2014 / 21523
Karar: 2016 / 8548
Karar Tarihi: 09.05.2016

ÖZET: Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına ve uyulan bozma ilamında açıklandığı üzere işlem yapılıp sonucu dairesinde hüküm tesis edildiğine göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddi ile Usul, Kanun ve bozma gereklerine uygun bulunan hükmün onanması gerekmiştir.

(3402 S. K. m. 36/A)
Dava ve Karar: Hazine ile ... ve müşterekleri aralarındaki tapu iptali ve terkin davasının kabulüne dair Edremit 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen 04.12.2012 gün ve 476/669 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalılar vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:
Sonuç: Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına ve uyulan bozma ilamında açıklandığı üzere işlem yapılıp sonucu dairesinde hüküm tesis edildiğine göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddi ile Usul, Kanun ve bozma gereklerine uygun bulunan hükmün ONANMASINA, taraflarca HUMK'nun 440/I maddesi gereğince Yargıtay Daire ilamının tebliğinden itibaren ilama karşı 15 gün içinde karar düzeltme isteğinde bulunulabileceğine ve 3402 sayılı Kanunun 36/A maddesi gereğince harç alınmasına mahal olmadığına 09.05.2016 tarihinde oyçokluğu ile, karar verildi.
KARŞI OY
... tarafından açılan, 3621 sayılı Kıyı Kanunu uygulamasına dayalı Tapu iptal/terkin davası mahkemece 3402 sayılı Kadastro Kanunu'nun 12.maddesindeki on yıllık hak düşürücü süre içinde açılmadığı gerekçesiyle reddedilmiştir. Hükmü davacı temyiz etmiş, temyizi inceleyen Y.1.HD. "davanın esasına ilişkin olarak verilen, hak düşürücü süre yönünden davanın reddi kararına ilişkin temyiz talebini reddetmiş; hükmü sadece hükmün ferilerine ilişkin yargılama gideri ve vekalet ücreti yönünden davacı yararına bozmuştur. Böylece hükmün davanın reddine ilişkin bölümü kesinleşmiştir.
Hak düşürücü süre nedeniyle verilen davanın reddi kararı; usule ilişkin bir karar olmayıp; maddi hukuka ilişkin bir karardır. Bozma sonrası devam eden yargılama, yargılama gideri ve vekalet ücretine ilişkindir. Davanın esasıyla ilgili olarak usulünce devam eden bir dava bulunmadığı sürece; hükmün kesinleşen bölümü kamu düzeni ilkesine aykırı olsa bile; hükmün esası yeniden ele alınarak yargılama ve inceleme konusu yapılamaz. Hükmün kesinleşen bölümlerinin yeniden yargılama konusu yapılması; "usuli kazanılmış hak ilkesi" ile " hukuki istikrar ve güvenlik ilkesi"ne aykırı olur. Durum böyleyken, mahkemece davanın kesinleşmiş olan bölümleri yönünden yeniden hüküm verilmesi ve bu hükmün temyizi üzerine de Yargıtay ilgili Dairesi'nin hükmün kesinleşmiş bölümü (somut davada davanın esası hakkında) hakkında önceki kararına aykırı nitelikte yeni bir karar vermiş olması; ilk bozma/onama kararıyla diğer taraf yararına oluşmuş olan usuli kazanılmış hak durumunu ortadan kaldırmayacağı gibi, yeni hükme ilişkin olan bozma kararına mahkemece uyulmuş olması da, bu sefer diğer taraf yararına yeni bir usulü kazanılmış hak durumu doğurmaz.
Mahkemece Dairemizin davanın esasına ilişkin bozma ilamına uyulmuş, taşınmazın kıyı kapsamında kaldığı anlaşılan bir bölümü hakkında tapu iptal/terkin kararı verilmiş ve bu hükmü her iki taraf temyiz etmiştir.
Yargıtay tarafından yapılan temyiz incelemesi sonucu hükmün bir bölümünün bozmaya konu edilmemesi ve bu nedenlerle kesinleşmesine rağmen, hükmün o bölümü hakkında kendiliğinden önceki hükme aykırı karar verir ya da Yargıtay hükmün o bölümü kesinleştiği halde, o bölümü yeniden temyiz incelemesine tabi tutup o bölüm hakkında kesinleşme sonucuna aykırı olarak yeni bir karar verirse; bu kararların hukuki sonucu ne olacaktır? Kuşkusuz, bu şekildeki yerel mahkeme kararlarının temyiz edilmeleri üzerine Yargıtay tarafından düzeltilmesi olanaklıdır. Ancak Yargıtay bu şekilde hatalı bir bozma kararı verip, yerel mahkeme bu bozma kararına direnmezse ne olacaktır? Yargıtay uygulaması ve öğreti görüşü, bu gibi kararların “yokluk” hükmüyle sakat olacağı ve Yargıtay’ın haber aldığı böyle bir yanlışlığı düzeltilebileceği şeklindedir (Baki Kuru; age. Cilt V. sh. 4565; Y.7.HD. 18.19.1985 t. 371/11115 Esas ve Karar-YKD 1985/12, sh. 1795; Y. 9. HD. 13.12.1967 t. 1057/1095- Mustafa Çemberci-İş Mahkemeleri Kanunu Şerhi, Ankara 1969, sh. 205). Varılan bu sonuçlar, aynı zamanda Medeni Usul Hukuku’nun temel ilkelerinden “hukuki güvenlik ilkesi”nin de bir gereğidir.
Bu durumda, davacı ...'nin temyiz talebinin reddi, davalının temyiz talebinin kabulü ile, Dairemizin önceki bozma ilamını yokluk nedeniyle hukuki sonuç doğurmayacağı ve bu şekildeki bir karara uyulmuş olması da, önceki ilam yararına olan taraf için usulü kazanılmış hak durumu yaratmayacağından; temyiz edilen hükmün, "davanın esası hakkında karar verilmesine yer olmadığına" karar verilmek üzere bozulması gerektiğini düşünüyorum. Açıkladığım sebeplerle, Sayın çoğunluğun onama kararına katılmıyorum.