Müdafi veya vekilin istinaf başvurusu yaparken dikkat etmesi gereken hususular

Müdafilik görevi  istinaf aşamasında da  sürmektedir. Seçilmiş ya da zorunlu müdafi olması, bu açıdan bir fark yaratmaz. Ancak, seçilmiş müdafi  ile  sanık,  aksini kararlaştırabilirler.  İlk derece mahkemesinde  sanığı  savunan müdafi,  verilen  hükmün maddi  ve/veya  hukuki yönden isabetsiz ve bunun sanığın aleyhine olduğu kanaatinde ise, sanığın açık arzusuna aykırı olmamak kaydıyla istinaf yoluna başvurması gerekecektir.

Müdafi,  ilk derece mahkemesi kararını, gerek maddi yönden, gerek hukuki yönden  irdeleyecek,  istinaf nedenleri ve gerekçelerini  tespit ederek  istinaf dilekçesinde  istinaf  sebebi olarak bunları  ileri  sürecektir.

İstinaf sebeplerinin, muhakeme hukukuna ilişkin sebepler ve esasa  ilişkin sebepler başlığı altında açıklanması; şayet yargılamada  ileri sürülmesine rağmen  ilk derece mahkemesince reddedilen deliller varsa, ya da yeni deliller ileri sürülüyorsa, istinaf dilekçesinde bunlara da yer verilmelidir. Yargılamada  ileri sürülmüş olmasına  rağmen  ilk derece mahkemesince değerlendirme hatası yapılan, eksik ya da hiç nazara alınmayan deliller bulunuyorsa, bu husus da istinaf sebebi olarak ileri sürülmelidir.

Bu kapsamda bilirkişilik kurumu önem arz etmektedir. Bu nedenle, tartışmalı delillere ilişkin ikna edici teknik uzman görüşlerinin alınarak  istinaf  başvurusunda  buna  dayanılması  yararlı  olacaktır. Bilindiği  üzere,  ilk  derece  mahkemelerince  bilirkişi  raporları  alınmakta, haklı ve yerinde itirazlara rağmen bilirkişi raporundaki değerlendirmelere dayanılarak hüküm kurulabilmektedir. Çoğu zaman bilirkişi raporu hazırlayan bilirkişinin duruşmaya davet edilerek, tespit ve kanaatlerinin  sorgulanmasına  yerel mahkemelerce  olanak  tanınmamakta,  genellikle bu yöndeki  talepler  reddedilmektedir. Bilirkişi delil olmayıp, delilleri  değerlendirme  vasıtasıdır.  Bilirkişinin  değerlendirme  hatası, ilk derece mahkemesinin kararını esastan etkileyecek biçimde bir hataya yol açmış olabilir.

İstinaf mahkemesi,  istinaf  başvurusundaki  taleple  bağlı  değildir.

Ancak,  ilk derece mahkemesinin hükmüne karşı  istinaf başvurusunda hükmün düzeltilmesi, bozulması ya da davanın yeniden görülmesi  taleplerinden  hangisinin  ileri  sürüleceğinin belirlenmesi önemlidir. Taleplerin terditli bir biçimde ileri sürülmesi de mümkündür.

Her ne kadar, sadece Cumhuriyet savcısının istinaf başvurusunda istemin neden ve gerekçelerini açıklamak mecburiyeti kanunda öngörülmüş,  diğer  süjeler  bakımında  istinaf  başvurusunun  geçerliliği  için neden ve gerekçe açıklama yükümü yoksa da; müdafi ilk derece mahkemesince  verilen  hükmün maddi yönü veya hukuki  yönü ya da her ikisi bakımında hatalı ve haksız olduğu kanaatinde ise, bunun nedenlerini,  gerekçelerini,  delillerini  istinaf  mahkemesini  ikna  edici  bir  biçimde açıklamalıdır.